Nieprzyjemne objawy zaczynają się zazwyczaj od zawrotów głowy i nagłego oblewania się potem. Może zdarzyć się to wszędzie, nawet w czasie ważnego spotkania w pracy, powodując uczucie zawstydzenia i upokorzenia. Czasami zdarza się coś jeszcze – w czasie ćwiczeń czy codziennej aktywności kobieta nagle czuje, że mimowolnie oddaje mocz i kompletnie nie umie nad tym zapanować. Jest to krępujące do tego stopnia, że kobiety rezygnują ze swoich aktywności – siłowni, tańca czy z seksu.
To wszystko, czego doświadczają kobiety pod koniec czwartej i na początku piątej dekady życia zawiera się w jednym słowie – menopauza. Choć formalnie termin ten oznacza ostatnią miesiączkę, to w języku potocznym słowem menopauza nazywamy cały poprzedzający ją okres w życiu kobiety, gdy w jej organizmie zachodzą burzliwe zmiany, prowadzące ostatecznie do zaprzestania jajeczkowania i wygaszenia produkcji hormonów w jajnikach.
Przekwitanie czy klimakterium – jak inaczej jest określany ten etap w życiu kobiety – zaczyna się najczęściej między 44 a 55 rokiem życia i trwa około czterech lat. Co ciekawe, Polki wchodzą w ten okres przeciętnie dwa lata wcześniej niż kobiety z innych krajów wysokorozwiniętych.
Pierwszym sygnałem menopauzy jest zwykle rozregulowanie miesiączki. Cykle ulegają dowolnemu skróceniu lub wydłużeniu, zmianie ulega też obfitość miesiączek. Częstą i dokuczliwą dolegliwością są w tym okresie uderzenia gorąca, a także nerwowość, wysoka potliwość, drżenie ciała i ogólne osłabienie organizmu.
Wszystkie te objawy związane są z zachodzącą w ciele kobiety rewolucją hormonalną związaną z wygaszaniem płodności. W okresie menopauzy dochodzi np. do znacznego zmniejszenia produkcji estrogenu i progesteronu w jajnikach. W odpowiedzi na to przysadka mózgowa zwiększa podaż hormonów mających pobudzać ich wytwarzanie, do czego jednak już nie dochodzi. Pojawia się nierównowaga między hormonami płciowymi a tymi pochodzącymi z przysadki, i to właśnie jest przyczyną większości dolegliwości związanych z klimakterium.
Należy jednak pamiętać, że wszystkie objawy związane z menopauzą występują również w innych okolicznościach, często tak banalnych jak przemęczenie czy nadmierny stres.
Dlatego by mieć pewność, z czym w danym przypadku mamy do czynienia, kobieta powinna udać się do lekarza, który zleci badania poziomu określonych hormonów. Dopiero ono da pewność co do tego, że przechodzi ona klimakterium.
Bolesne i kłopotliwe
Dodatkowo deficyt estrogenu i progesteronu w obszarze narządów płciowych sprawia, że stają się one słabo nawilżone. To właśnie problemy z nawilżaniem pochwy sprawiają, że w tym okresie stosunki płciowe są dla wielu kobiet bolesne. A jednocześnie mięśnie i tkanki w tych okolicach stają się cieńsze, słabsze i mniej elastyczne.
I właśnie te zmiany są bezpośrednią przyczyną objawu uznawanego przez wiele kobiet za najgorszy aspekt menopauzy – nietrzymania moczu. Problem bowiem w tym, że dotknięte deficytem hormonów płciowych narządy rodne znajdują się praktycznie w tym samym miejscu co dolny odcinek układu moczowego, którego tkanki ulegają takiemu samemu osłabieniu.
Problemem jest tu przede wszystkim osłabienie mięśni dna miednicy. Jest ono przyczyną bardzo wstydliwych i uciążliwych dla kobiet mimowolnych wycieków moczu.
Mają one dwa oblicza. Pierwsze to tzw. wysiłkowe nietrzymanie moczu. Do wycieków dochodzi w tym przypadku na skutek zwiększenia się ciśnienia w obrębie jamy brzusznej. Może to być rezultatem wysiłku fizycznego, np. w czasie uprawiania sportu, ale też podniesienia cięższych zakupów lub dowolnej czynności wymagającej nieco większego wysiłku. Przyczyną często jest też nagłe kaszlnięcie albo śmiech.
Drugim rodzajem nietrzymania moczu jest to będące wynikiem parcia na pęcherz. Tu, w przeciwieństwie do poprzedniego przypadku, kobieta czuje narastającą, a ostatecznie niemożliwą do opanowania potrzebę oddania moczu. Bezpośrednią przyczyną jest tu pobudliwość albo niestabilność wypieracza pęcherza moczowego. To otaczający pęcherz mięsień, który - zaciskając się - powoduje skurcz pęcherza i wyparcie z niego moczu. Gdy nad skurczami takimi nie można zapanować, dochodzi do swoistej walki między wypieraczem a zwieraczem, której wynikiem jest popuszczanie moczu albo nagłe oddanie jego całej ilości.
Terapia i ćwiczenia
Na szczęście problem nietrzymania moczu, do niedawna traktowany jako niezwykle wstydliwy i niejednokrotnie pomijany przez kobiety nawet w czasie wizyt lekarskich, dziś coraz łatwiej rozwiązać.
Najpopularniejszym rozwiązaniem jest tu zastępcza terapia hormonalna, stosowana do łagodzenia skutków menopauzy. Coraz częściej popularyzowane są też bardzo pomocne w walce z nietrzymaniem moczu ćwiczenia mięśni dna miednicy. Ich dobra kondycja ma ogromne znaczenie, gdyż otaczają one m.in. ujście pęcherza, dzięki czemu zapewniają jego prawidłowe funkcjonowanie. W sprzyjających warunkach takie ćwiczenia mogą doprowadzić do pełnego rozwiązania problemu, a zawsze do jego ograniczenia. Uzupełnieniem ćwiczeń może być zalecana czasem przez lekarzy elektrostymulacja mięśni dna miednicy, która pobudza je do działania.
Minimalizowanie objawów nietrzymania moczu w znacznej części wiąże się ze zmianą sposobu życia. Zalecane jest ograniczenie spożycia alkoholu, kawy, herbaty, a także pomidorów, owoców i soków cytrusowych, cukru, miodu, czekolady, sztucznych słodzików i ostrego jedzenia. Osoby z nadwagą czy otyłością powinny pomyśleć o redukcji masy ciała. Wykonywanie ćwiczeń dna miednicy, zerwanie z nałogiem palenia, dbanie o prawidłową postawę ciała podczas wykonywania codziennych czynności, a także nauka prawidłowego opróżniania pęcherza.
W czasie przekwitania trzeba szczególnie dbać o swoje drogi moczowe. W tym celu warto m.in. rozważyć przyjmowanie preparatów na bazie mącznicy lekarskiej, takich jak Incontinox. Pomagają one w prawidłowym funkcjonowaniu pęcherza moczowego i dróg moczowych.
Ważne jest też to, że problemy kobiet związane z menopauzą przestały być tematem tabu. A dzięki temu na rynek trafia coraz więcej, coraz bardziej dopracowanych produktów, które pozwalają kobietom na normalne funkcjonowanie w społeczeństwie mimo trapiących je dolegliwości. Bo nietrzymanie moczu to nie tylko schorzenie medyczne wymagające określonego postępowania, ale też przyczyna poważnych problemów psychologicznych w ogromnym stopniu obniżających komfort życia kobiet. Czują się one zmuszone do rezygnacji z wielu aktywności i często izolują się społecznie, by tylko ich wstydliwy sekret nie wyszedł na jaw. Dlatego warto pamiętać, że walcząc ze skutkami menopauzy, kobieta walczy nie tylko z tym czy innym konkretnym objawem, ale o jakość swojego życia.
Materiał promocyjny firmy Valentis Polska sp. z o.o.